اگر به هر دلیل روغن موتور از مسیر اصلی خود خارج شده و به محفظه احتراق برسد، طی فرایند احتراق با هوا و سوخت ترکیب شده و میسوزد. به این اتفاق روغن سوزی گفته میشود که در نتیجه آن روغن موتور به تدریج کاهش مییابد و دودی که از سوختن روغن تولید شده و از اگزوز خارج میشود نیز به رنگ آبی در خواهد آمد.
یکی از مهمترین علل روغن سوزی نشت روغن موتور از سرسیلندر است که معمولا به دلیل منافذ ایجاد شده بین سیلندر، پیستون و رینگها و خرابی کاسه نمد و یاتاقانها و … رخ میدهد. در صورتی که روغن سوزی به موقع تشخیص داده شود، طول عمر قطعات موتوری افزایش یافته و خسارات کمتری به خودرو وارد خواهد شد.
مهمترین علائم روغن سوزی خودرو
تشخیص روغن سوزی خودرو کار سختی نیست و با چند راهکار و توجه به چند علامت میتوان متوجه شد که خودرو روغن سوزی دارد یا خیر؟ رایجترین علائم روغن سوزی خودرو عبارتند از:
پایین آمدن سطح روغن موتور
یکی از راههای تشخیص این که خودرو روغن سوزی دارد یا خیر این است که نشانگر روغن را یک ساعت پس از این که خودرو را خاموش کردید چک کنید. صبر کنید تا موتور خنک شود و تمامی روغنهایی که در مسیر روغن کاری وجود دارد به مخزن روغن برگردد. سپس سطح روغن را بررسی کنید و ببینید نسبت به قبل چقدر تفاوت دارد.
البته کاهش سطح روغن موتور به مرور زمان بسیار طبیعی است اما اگر پیش از حرکت و پس از آن سطح روغن را بررسی کردید و سطح روغن پائینتر از حد طبیعی بود، باید به دنبال نشتی روغن باشید. در برخی از موارد ساییده شدن واشرها و وجود ترک یا خوردگی در برخی از قطعات موجب وارد شدن مقداری روغن به محفظه احتراق میشود که بایستی بررسی شود و جلوی این نشتی گرفته شود تا روغن سوزی اتفاق نیفتد.
در صورتی که قصد ادامه مسیر داشته باشید میتوانید از خدمات تعویض روغن در محل استفاده کنید تا موتور به دلیل کاهش روغن دچار مشکل نشود.
خارج شدن دود آبی از اگزوز
از دیگر علائم روغن سوزی موتور خارج شدن دود با رنگ غیر عادی از اگزوز است. اگر دودی که از اگزوز خارج میشود آبی رنگ باشد میتوان فهمید که خودرو دچار روغن سوزی شده است و باید هر چه زودتر رفع شود. البته پیش از این که بخواهید به تعمیرگاه مراجعه کنید بهتر است سایر علائم را نیز بررسی کرده و پس از این که اطمینان حاصل کردید موتور دچار روغن سوزی شده است، اقدامات لازم برای رفع مشکل را انجام دهید.
چرب بودن شمعها
راه دیگر برای تشخیص روغن سوزی خودرو این است که شمعها را بررسی کنید. اگر مشاهده کردید که شمعها تغییر رنگ دادهاند و با لمس آنها دستتان چرب شد، باید هر چه زودتر برای رفع مشکل به تعمیرگاه مراجعه کنید. چرب شدن شمعها ممکن است موجب شود تا احتراق به طور کامل در موتور رخ ندهد و به همین دلیل باید هر چه زودتر علت روغن سوزی را پیدا کرده و آن را رفع کنید. اگر در جاده هستید و به تعمیرگاه دسترسی ندارید میتوانید از امداد خودرو شبانه روزی کمک بگیرید.
در صورتی که خودرو روغن سوزی داشته باشد علاوه بر شمعها، خروجی اگزوز نیز چرب میشود و با چک کردن اگزوز هم میتوانید متوجه شوید که هنگام احتراق مقداری روغن در داخل محفظه وجود داشته است که باعث شده تا دود خروجی چرب شود.
روشن شدن چراغ چک
زمانی که چراغ چک خودرو روشن میشود نشانه این است که در سیستم موتوری خودرو نقصی وجود دارد. وجود آلایندگی و روغن سوزی در موتور نیز موجب میشود تا چراغ چک خودرو روشن شود. این چراغ نشان میدهد که فرایند احتراق به درستی صورت نگرفته است و به همین دلیل موتور نمیتواند به خوبی کار کند. روغن سوزی بیش از حد موجب آسیب دیدن قطعات موتور میشود و باید هر چه زودتر رفع شود.
نادیده گرفتن چراغ هشدار چک موجب وارد شدن خسارت زیادی به خودرو خواهد شد. به همین دلیل حتی اگر علت روشن بودن این چراغ روغن سوزی نباشد، باید هر چه زودتر توسط فردی متخصص مورد بررسی قرار گیرد و پیش از آن که مشکلی ایجاد شود، ایراد رفع شده و قطعه خراب تعویض گردد.
کاهش قدرت موتور
اگر در زمان رانندگی متوجه شوید که خودرو مانند قبل شتاب و قدرت لازم را ندارد، باید قطعات موتوری را چک کنید. موتور برای این که بتواند خودرو را به حرکت درآورد به هوا و سوخت نیاز دارد و از ترکیب این دو احتراقی ایجاد میشود که کمک میکند تا خودرو به حرکت درآید.
حال اگر در ترکیب سوخت و هوا مایع اضافی مانند روغن وجود داشته باشد، در فرایند احتراق خللی ایجاد میشود که باعث میشود تا راندمان موتور کاهش یافته و خودرو قدرت و شتاب لازم را نداشته باشد. در نتیجه یکی از علائم روغن سوزی موتور، کاهش قدرت موتور و افت شدید شتاب خودرو است.
نشانههای روغن سوزی خودرو
حال میخواهیم کمی تخصصیتر نشانههای روغن ریزی در خودرو را بررسی کنیم. اگر کاپوت را بالا زده و موتور را بررسی کنید با مشاهده این نشانهها متوجه خواهید شد که موتور دچار روغن سوزی شده است.
وجود روغن بر روی سرسیلندر
در صورتی که بر روی سرسیلندر روغن و رسوب چربی وجود داشته باشد میتواند نشان دهنده این باشد که موتور دچار روغن سوزی شده است. روغن موجود روی سرسیلندر نشانه معیوب بودن واشر سرسیلندر یا رینگهای فرسوده پیستون است که باعث میشود تا روغن بیش از حد در مصرف شده و نشت کند و بر روی قطعات تجمع کند.
روغن رسوب کرده بر روی قطعات به علت بالا رفتن حرارت داخلی موتور سوخته و آلودگی ایجاد شده ناشی از سوختن روغن به اجزای داخلی موتور آسیب زیادی وارد خواهد کرد. این آلودگی بر عملکرد موتور نیز تاثیر خواهد گذاشت و اگر به موقع رفع نشود، احتمال دارد که به موتور آسیب بزند.
راهکار رفع این مشکل؟
در صورتی که روغنی بر روی سرسیلندر وجود داشته باشد برای جلوگیری از آسیب بیشتر باید موتور سریعا توسط فردی متخصص رفع شود تا آسیب بیشتری به موتور خودرو وارد نشود. در برخی از موارد نیاز است که واشر یا قطعهای عوض شود که بسته به میزان نشتی و علت اصل آن متفاوت خواهد بود.
وجود روغن بر روی واشر سرسیلندر
روغن موجود بر روی واشر سرسیلندر میتواند نشانه خرابی احتمالی واشر باشد که موجب میشود تا روغن به داخل محفظه احتراق نشت کند که در نهایت باعث میشود تا روغن بیش از حد مصرف شده و در جریان احتراق بسوزد. علاوه بر این گرم بودن بیش از اندازه موتور میتواند به واشرها آسیب رسانده و به مرور زمان بر عملکرد آنها تاثیر بگذارد. اگر واشر شکل اولیه خود را از دست بدهد، مشکلاتی از جمله نشت روغن، ایجاد دود اضافی در اگزوز و ایجاد اختلال در عملکرد خودرو شود که خطر احتمالی خراب شدن موتور را به همراه دارد.
چه کار باید کرد؟
برای جلوگیری از خراب شدن موتور باید هر چه زودتر واشر معیوب و فرسوده را عوض کرد. خراب بودن هر یک از قطعات موتور به مرور زمان موجب کاهش راندمان موتور شده و به سایر قطعات موتوری آسیب میزند. عوض کردن واشر سرسیلندر هزینه زیادی برای صاحب خودرو نخواهد داشت اما اگر این مشکل نادیده گرفته شود، روغنی که از سرسیلندر نشت میکند بر روی سایر قطعات رسوب کرده و خسارات بیشتری به بار خواهد آورد.
وجود روغن بر روی پیستونها
اگر روی پیستونها روغن وجود داشته باشد نشان دهنده این است که مشکلات احتمالی در موتور خودرو وجود دارد. مشکلات موجود در رینگ پیستون از جمله فرسودگی و خرابی در این قطعه یا واشر سرسیلندر که مقدار روغن ورودی را کنترل میکند، ممکن است علت روغن سوزی موتور باشد.
در نتیجه یکی از نشانههایی که مشخص میکند موتور دچار روغن سوزی شده است، وجود روغن بر روی پیستونها است که در عملکرد خودرو تاثیر گذاشته و مصرف سوخت را بالا میبرد.
راه حل چیست؟
بهتر است هر چه زودتر پیش از آن که مشکل جدی برای خودرو به وجود آید، مشکل رفع گردد. در برخی از موارد با تعویض رینگ پیستون و با کمترین هزینه میتوان مشکل را رفع نمود.
وجود روغن بر روی سوپاپها
وجود روغن بر روی سوپاپها نشانه نقص احتمالی موتور خودرو است که به عنوان یک علامت باشد مورد توجه قرار گیرد. روغن روی سوپاپها نشان میدهد که مهر و موم میل سوپاپ دچار فرسودگی شده است و به همین دلیل روغن از سرسیلندر به داخل محفظه احتراق نشت میکند. این نشتی موجب روغن سوزی موتور میشود که کاهش عملکرد خودرو و افزایش مصرف سوخت را به همراه خواهد داشت.
چه کار باید کرد؟
برای جلوگیری از آسیب بیشتر به موتور بهتر است علت نشتی روغن توسط فردی متخصص بررسی شود. اگر خرابی جزئی باشد با تعویض مهر و موم میل سوپاپ میتوان مشکل روغن سوزی را رفع کرد اما اگر مشکل جدیتر باشد باید تعمیرات گستردهای انجام شود تا از وارد شدن خسارت بیشتر به موتور پیشگیری کرد.
چند راهکار موثر برای جلوگیری از روغن سوزی
روغن سوزی یکی از جدیترین مشکلاتی است که برای موتور خودرو به وجود میآید و باید پیش از آن که به موتور خودرو آسیب بزند رفع شود. اما با استفاده از چند راهکار موثر میتوان از این مشکل جلوگیری کرد:
از روغن موتور باکیفیت استفاده کنید.
هر قدر روغن موتور مصرفی کیفیت بالاتری داشته باشد آسیب کمتری به قطعات وارد شده و مشکل روغن سوزی در خودرو شما رخ نخواهد داد. در زمان انتخاب روغن موتور باید توجه داشته باشید که ویسکوزیته روغن مصرفی با ویسکوزیته درج شده در دفترچه راهنمای خودرو مطابقت داشته باشد.
روغن موتور را به موقع عوض کنید.
روغن موتور نقش بسیار موثری در عملکرد روان قطعات و کاهش اصطکاک دارد. تعویض به موقع روغن موتور پیش از آن که روغن کیفیت خود را از دست بدهد، از روغن سوزی و تجمع رسوبات بر روی قطعات جلوگیری خواهد کرد. این رسوبات میتواند باعث خوردگی و فرسایش قطعات داخلی موتور شود.
فیلتر روغن را همزمان با تعویض روغن، عوض کنید.
هنگامی که روغن خودرو را عوض میکنید حتما فیلتر روغن را نیز چک کرده و در صورت نیاز آن را عوض کنید. فیلتر روغن به مرور زمان کثیف شده و آلایندههای بسیاری بر روی آن جمع میشود. این رسوبات بر کیفیت روغن تاثیر گذاشته و روغن را آلوده میکند.
از مکملهای روغن موتور استفاده کنید.
مکملهایی که برای جلوگیری از روغن سوزی با روغن موتور مخلوط میشوند خاصیت روانکاری روغن را افزایش داده و از تبخیر روغن، سوختن و تولید رسوبات جلوگیری میکنند. در نتیجه روغن کیفیت بالاتری داشته و مشکلی برای قطعات ایجاد نخواهد شد که منجر به روغن سوزی شود.
موتور خودرو را با گازوئیل نشویید
اگر قصد دارید موتور خودروی خود را تمیز کنید بهتر است از مواد مخصوص شستشوی موتور استفاده کنید و یا این کار را به افراد متخصص بسپارید. شستن موتور خودرو با گازوئیل احتمال ترک خوردن و فرسایش قطعات را بالا میبرد و به موتور آسیب میرساند.
کلام آخر
در این مقاله به روش تشخیص روغن سوزی خودرو آشنا شدیم و دانستیم که باشد روغن سوزی خودرو را جدی گرفته و در اسرع وقت برای رفع مشکل اقدامات لازم را انجام دهیم. روغن سوزی گاهی ممکن است به دلیل وجود یک مشکل جدی در خودرو مانند یاتاقان زدن رخ دهد. در این شرایط بهتر است خودرو را با یدک کش خودرو به نزدیکترین تعمیرگاه منتقل کرد تا آسیب بیشتری به موتور خودرو وارد نشود.